Jak długo trwa sprawa sądowa o zapłatę?

Postępowanie sądowe stanowi jedną z metod odzyskiwania należności, standardowo jest uznawane za ostatni etap egzekwowania, kiedy polubowne metody zawodzą. Ma na to także wpływ stosunkowo  wysoki koszt obsługi sprawy (opłata sądowa i wynagrodzenie pełnomocnika) i długi czas oczekiwania. Kiedy warto zdecydować się na złożenie pozwu przeciw dłużnikowi? Jak długo może trwać postępowanie w sądzie?

Jakie są etapy postępowania sądowego?

Postępowanie w sądzie wynika z procedury cywilnej (Kodeks postępowania cywilnego) i praktyki sądowej. Jakie są etapy windykacji sądowej?

• Przygotowanie pozwu – etap ten obejmuje przede wszystkim zebranie dokumentów potwierdzających istnienie długu (umowy, faktury, wezwania do zapłaty, korespondencja), obliczenie należności głównej i odsetek oraz przygotowanie pozwu. Na tym etapie należy również wybrać odpowiedni sąd oraz tryb postępowania. Warto także pamiętać, że w przypadku spraw o niskim poziomie skomplikowania (np. spraw o zapłatę z faktury VAT), często wystarcza skorzystanie z elektronicznego postępowania upominawczego, czyli tak zwanego e-sądu. Więcej na jego temat przeczytasz tutaj: E-sąd a odzyskiwanie płatności za niezapłaconą fakturę. Czy to dobre rozwiązanie?
• Wniesienie pozwu – pozew można złożyć samodzielnie lub przez pełnomocnika. Skierowanie sprawy do sądu wymaga uiszczenia opłaty sądowej, której podstawowy wymiar wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, chyba że przepisy przewidują inną stawkę, co zastrzeżone jest m.in. dla spraw o zapłatę do 20.000,00 zł gdzie obowiązują określone wysokości opłat dla określonej wysokości roszczenia.
• Postępowanie sądowe – na tym etapie  sąd rozpoznaje sprawę i ewentualnie wyznacza termin rozprawy. W zależności od trybu sprawy sąd może od razu wydać nakaz zapłaty albo skierować sprawę na rozprawę. Dłużnik ma znów możliwość bronienia się przed roszczeniem poprzez wniesienie sprzeciwu wobec nakazu zapłaty, na co ma 14 dni od daty jego doręczenia. Takie uprawnienie ma także w przypadku rozpoznania sprawy w trybie zwykłym, gdzie może złożyć odpowiedź na pozew w ustalonym terminie, jeśli tego nie zrobi, Sąd może wydać wyrok zaoczny. W trybie zwykłym Sąd rozpatruje stanowiska stron, ocenia dowody, przeprowadza rozprawę w celu przesłuchania powołanych świadków, a jeśli sprawa tego wymaga – powołuje także biegłych sądowych na wniosek stron. Jeżeli dłużnik nie złoży sprzeciwu od nakazu zapłaty w terminie, Sąd wyda wyrok lub wyrok zaoczny uwzględniający roszczenie wierzyciela, po uprawomocnieniu orzeczenia, wierzyciel może wystąpić o nadanie mu klauzuli wykonalności.

• Postępowanie egzekucyjne (komornicze) – po uzyskaniu prawomocnego wyroku lub nakazu zapłaty z klauzulą wykonalności i braku dobrowolnej spłaty zobowiązania wierzyciel składa wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej. W jej ramach komornik może zająć na przykład rachunki bankowe, ruchomości i nieruchomości czy wynagrodzenie oraz świadczenia emerytalno-rentowe (do określonego limitu) dłużnika.

Jak długo trwa sprawa sądowa?

Czas trwania postępowania sądowego zależy od wielu czynników i nawet w przypadku spraw o podobnej złożoności może się znacząco różnić. Tylko samo uzyskanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i przy braku sprzeciwu może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy. Z kolei postępowanie rozpoznawcze z rozprawą i dowodami to już od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Jeśli dłużnik nie spłaci swojego zobowiązania mimo wyroku lub prawomocnego nakazu zapłaty, czas trwania całej sprawy dodatkowo wydłuża się o egzekucję komorniczą. Ta znów może trwać nawet przez kilka lat w zależności od sytuacji i majątku dłużnika. Warto także pamiętać, że w przypadku brak majątku lub źródeł dochodu postępowanie może zostać umorzone z powodu bezskuteczności.

Jakie wady i zalety ma postępowanie sądowe dla wierzycieli?

Do zalet egzekwowania należności w trybie sądowym można zaliczyć:

• możliwość uzyskania tytułu egzekucyjnego na pełną kwotę wierzytelności i odsetek;
• możliwość skorzystania z przymusowych środków pozwalających na egzekwowanie należności tj. postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego;

Przeciw kierowaniu sprawy sądowej mogą przemawiać znów:

• konieczność pokrycia kosztów sądowych, w tym opłaty sądowej i wynagrodzenia pełnomocnika i ewentualnych kosztów komorniczych,
• czas trwania sprawy, który może wynosić od kilku miesięcy do kilku lat w skrajnych przypadkach;

O tym, jak windykacja wypada w porównaniu do sprzedaży wierzytelności, przeczytasz tutaj: Windykacja a sprzedaż wierzytelności – porównanie obu rozwiązań.

Kiedy warto rozważyć sprzedaż długu zamiast sprawy sądowej?

Sprzedaż długu, czyli cesja wierzytelności na osobę trzecią lub firmę, jest rozwiązaniem, które pozwala na odzyskanie środków z nieuregulowanej faktury bez angażowania się w postępowania sądowe i ryzyka niewypłacalności dłużnika. Może być korzystne, gdy:

• liczy się szybka poprawa płynności finansowej, ze względu na to, że cesja wierzytelności to umowa, środki otrzymujesz w terminie wynikającym z umowy – nie czekasz na spłatę od dłużnika;
• koszty postępowania, mogą być niewspółmierne do wartości wierzytelności, szczególnie dotyczy to faktur VAT o niskim nominale;
• zależy Ci na czasie, tj. chcesz uwolnić środki z faktury VAT szybciej, licząc się z tym, że wynagrodzenie za sprzedaż może nie pokrywać całej faktury VAT.

Aby zminimalizować ryzyko związane z transakcją, dobrze zweryfikuj firmę, której chcesz sprzedać swoją wierzytelności i wybierz odpowiedniego dla siebie partnera. Możesz skorzstać z usługi KupimyFakture.pl należąca do Kaczmarski Group Sp. J. Oferujemy wysokie stawki mogące wynosić nawet do 85% wartości długu oraz szybką wypłatę środków. Już teraz skorzystaj z możliwości bezpłatnej wyceny on-line i zamień niezapłacone faktury na gotówkę!