Zawiadomienie o cesji wierzytelności – co musisz wiedzieć?
Czy dłużnik musi być poinformowany o cesji?
Cesja wierzytelności to umowa cywilnoprawna, w której pierwotny wierzyciel (cedent) przenosi przysługujące mu prawa wobec dłużnika na inny podmiot (cesjonariusza). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego sprzedaż długu nie wymaga zgody dłużnika, o ile nie sprzeciwia się to przepisom, zastrzeżeniu umownemu (ustaleniom między stronami) albo właściwościom zobowiązania – więcej o wyjątkach przeczytasz tutaj: Kiedy nie możesz sprzedać wierzytelności? Sprawdź, kiedy prawo mówi „nie”. Konieczne jest jednak jego poinformowanie (art. 512 Kodeksu cywilnego) o zmianie wierzyciela. Zawiadomienie o cesji wierzytelności ma na celu ochronę interesu nabywcy wierzytelności – jeśli dłużnik nie zostanie poinformowany o cesji i spłaci dług dotychczasowemu wierzycielowi, uznaje się to za skuteczne wykonanie zobowiązania.
/zawiadomienie-listem-o-cesji-wierzytelnosci-poczta.jpg.aspx?stamp=0)
Kto informuje o cesji?
Obowiązek zawiadomienia dłużnika o cesji wierzytelności spoczywa przede wszystkim na cedencie, czyli dotychczasowym wierzycielu. Według art. 512 Kodeksu cywilnego, dopóki zbywca wierzytelności nie zawiadomi dłużnika o przelewie, to ten, spełniając świadczenie na rzecz dotychczasowego wierzyciela, wykonuje swoje zobowiązanie skutecznie również wobec nowego właściciela długu.
Jednocześnie warto wiedzieć, że przepisy nie określają, jaką postać powinno mieć zawiadomienie o cesji. Forma pisemna co do zasady nie jest wymagana, jednak ze względu na jej wartość dowodową stosuje się ją o wiele częściej niż powiadomienie ustne. Pismo z zawiadomieniem o cesji wierzytelności wysłane np. listem poleconym za potwierdzeniem odbioru czy e-mail z potwierdzeniem przeczytania pozwala jednoznacznie wykazać, że dłużnik został poinformowany o zmianie wierzyciela.
Możliwość potwierdzenia zawiadomienia dłużnika o cesji wierzytelności jest szczególnie ważna w przypadku ewentualnych sporów, gdy nowy wierzyciel musi udowodnić, że dłużnik, spełniając świadczenie, wiedział o zmianie właściciela długu. Dlatego też, chociaż informowanie dłużnika o cesji formalnie spoczywa na zbywcy, to nabywca wierzytelności ma udowodnić, że obowiązek informacyjny został dopełniony. Dlaczego? Dłużnik nie ma obowiązku spłaty długu wyłącznie na podstawie zawiadomienia o cesji pochodzącego od osoby trzeciej. Ze względów bezpieczeństwa powinien sprawdzić, kto występuje w charakterze nabywcy wierzytelności, a w razie wątpliwości podjąć kroki pozwalające uniknąć ryzyka spełnienia świadczenia do rąk osoby nieuprawnionej. Jednak jeśli dłużnik otrzyma zawiadomienie o cesji i nie podejmie próby jego weryfikacji, a mimo to spełni świadczenie na rzecz dotychczasowego wierzyciela, może to zostać uznane za działanie w złej wierze i nie zwolni go ze spłaty długu na rzecz nowego wierzyciela.
Zobacz również, jak odzyskać pieniądze za niezapłaconą fakturę.
/słuzbowa-poczta-zawiadomienie-o-cesji-wierzytelnosci.jpg.aspx?stamp=0)
Jakie są skutki braku zawiadomienia dłużnika o cesji wierzytelności?
Chociaż istnieje obowiązek informacyjny, notyfikacja cesji wierzytelności, czyli poinformowanie dłużnika o zmianie właściciela wierzytelności, nie wpływa na ważność umowy pomiędzy cesjonariuszem a cedentem. Jeśli dłużnik nie będzie wiedział o zmianie właściciela i spłaci swoje zobowiązania wobec pierwotnego wierzyciela, jego dług zostanie uznany za uregulowany. To znów oznacza, że nowy wierzyciel nie będzie mógł skutecznie dochodzić od niego zapłaty tej samej należności, swoje roszczenie powinien skierować wtedy do wierzyciela pierwotnego.
W praktyce, aby chronić interesy każdej ze stron umowy cesji, stosuje się odpowiednie zapisy i działania:
- Wprowadzenie odpowiednich zapisów w umowie cesji – ze względu na to, kto zawiadamia o cesji, warto zawrzeć w umowie klauzulę zobowiązującą zbywcę do dokonania obowiązku informacyjnego wobec dłużnika oraz potwierdzenia tego faktu nabywcy, np. przez przedstawienie dowodu doręczenia.
- Termin zawiadomienia o cesji – przepisy nie określają, do kiedy należy dopełnić obowiązku zawiadomienia dłużnika o cesji wierzytelności, dlatego też warto umieścić w umowie odpowiednie zapisy, co pomoże uniknąć opóźnień oraz ewentualnych komplikacji. Czas jest jednak istotny z tego powodu, że dłużnik może w każdym momencie uregulować płatność.
- Zawartość zawiadomienia – zawiadomienie dłużnika o cesji wierzytelności powinno zawierać wszystkie informacje niezbędne do identyfikacji wierzytelności oraz pozwalające na spłatę zobowiązania nowemu wierzycielowi, w tym dane dłużnika, cedenta i cesjonariusza, wskazanie wierzytelności oraz nowe dane do zapłaty.
- Potwierdzenie zawiadomienia o cesji wierzytelności – dla zabezpieczenia przyszłych roszczeń, warto dopilnować, aby zawiadomienie dłużnika o cesji wierzytelności zostało odpowiednio udokumentowane. To pomoże uniknąć wątpliwości co do momentu i skuteczności notyfikacji.